VẤN ĐỀ NIỀM TIN TRONG TÁI CƠ CẤU VINASSHIN, VINALINE?

An Chiến

           Việc phát hiện ra những lùm xùm thể hiên sự yếu kém trong quản lý, điều hành của các Tổng công ty, Tập đoàn nhà nước tại hai đơn vị từng được kỳ vọng là đầu tàu dẫn con thuyền Việt Nam ra biển lớn - VINASSHIN, VINALINE đã gióng lên những báo động sự yếu kém trong thành phần kinh tế nhà nước. Những con số thống kê từ những cơ quan nhà nước đã nói lên những hiện trạng đáng buồn từ chính cách làm ăn, vận hành của các đơn vị này. Đây chính là những hố sâu ngăn cách, làm giảm lòng tin của chính quần chúng nhân dân – những người lao động để đóng những đồng thuế nuôi sống chính hai tập đoàn trong thời gian qua vào Đảng, nhà nước và khi mọi chuyện được phanh phui thì chính họ lại gánh trên mình những khỏa nợ không tên. Sự yếu kém của VINASSHIN, VINALINE trong quản lý và điều hành cũng là bài học xương máu cho Chính phủ và các bộ, ban ngành liên quan khi giao cho những cá nhân, tập thể không biết và không thể chịu trách nhiệm. Và cũng chính tư duy làm ăn trông chờ vào nhà nước, đã có nhà nước lo thay nếu xảy ra thua lỗ hoặc phá sản đã thủ tiêu những động lực phát triển. 

           VINASHIN, VINALINE trở thành những dấu hiệu chứng tỏ xu hướng đi xuống của thành phần kinh tế nhà nước nhưng đó chỉ là một hiện tượng, là hậu quả của một cách làm sai, không phù hợp với nền kinh tế của chúng ta hiện nay. Nhiều người dân đang mong chờ Chính phủ - cơ quan chủ quản và chịu trách nhiệm chính trong hoạt động của hai cơ quan này có động thái thực sự. Và câu hỏi đặt ra là nên xử lý, giải quyết thế nào đối với đề Vinashin, Vinaline? Nhiều chuyên gia kinh tế trong và ngoài nước đã đặt ra một giả thuyết là cho hai Tập đoàn này phá sản và để cho nó chịu những hậu quả cũng như sự điều phối chính cơ quan Nhà nước? Ý kiến này xem ra là có lí khi phá sản thì chính những Tổng công ty, tập đoàn đang đứng trong hoàn cảnh gần như chắc chắn phải tiến hành phá sản ấy không phải hoàn toàn lo về những khoản nợ, những yếu tố mà lẽ ra chính họ phải chịu. Nhưng việc làm này chỉ là duy nhất và tất yếu đối với những Tổng công ty, Tập đoàn tư nhân hoặc một phần trong đó là vốn của Nhà nước, còn VINASSHIN, VINALINE lại khác. Hai tập đoàn này là những đơn vị kinh tế quốc doanh, 100% vốn nhà nước và vì thế vai trò của nhà nước trong vấn đề tái cơ cấu hay để cho phá sản cũng đều như nhau. Nếu để phá sản thì chính nhà nước sẽ ra tay mua lại chính nguồn tài sản của chính mình và khi đó căn nguyên của vấn đề không những không được giải quyết mà còn chờ đợi một bước đi tiếp theo trong khi người dân đang kỳ vọng vào những động thái mới lại chưa thể có ngay. Hay nói cách khác, trong việc này, nhà nước đang một lúc sắm cho mình hai vai diễn: “Vừa đá bóng, vừa thổi còi”. Trong khi đó tiến hành vấn đề tái cơ cấu thì sẽ không phải tiến hành những quy trình của công việc tổ chức xem xét và cho phá sản một chủ thể và nhà nước có thể bắt tay ngay vào việc vực dậy và đổi mới hoàn toàn trong cơ chế vận hành, cách thức hoạt động để có thể đứng vững và làm ăn có lợi trong tình hình mới hiện nay. 

           Trong cách hành xử này, vấn đề không phải là làm cái gì có lợi cho hai tập đoàn này. Người dân, những người phải chịu trách nhiệm gián tiếp từ những khoản nợ do hai Tập đoàn này đem lại đang cần một câu trả lời vừa nhanh chóng, hợp lý từ chính những cá nhân, tổ chức có trách nhiệm. Họ đang muốn chính những hiện trạng đã và đang tồn tại cần có những câu trả lời thích hợp nhất. Không thể kéo dài những tồn đọng trong khi từng ngày, từng giờ trong khi người dân là những người chịu ảnh hưởng trực tiếp. Vấn đề niềm tin trở thành vấn đề sống còn không chỉ trong công việc tái hoạt động của hai Tập đoàn này mà vấn đề sâu xa hơn khi nó đang là điển hình cho những cách thức và mô hình làm ăn không hiệu quả của thành phần kinh tế Nhà nước – một trong những nguyên tắc, định hướng cơ bản để Đảng, Nhà nước và nhân dân tiến tới mục tiêu xây dựng nước ta trở thành một nước XHCN. Vì vậy, việc làm trước mắt trong cách giải quyết và xử lý đối với hai tập đoàn này chính là lấy được niềm tin, sự kỳ vọng từ chính những người đã có sự đóng góp nhất định cho thành phần kinh tế Nhà nước này. Chỉ có sự ủng hộ của người dân thì hai Tập đoàn này mới có được cơ hội để vực dậy và hoàn thành những nhiệm vụ của mình trong xây dựng xã hội mới – Xã hội XHCN. 

           Xét trên những khía cạnh như vậy, việc tái cơ cấu hai Tập đoàn này không những giải quyết được căn nguyên vấn đề mà còn tạo ra những tiền đề thuận lợi để phát triển nó trong tương lai nhằm phục vụ những mục tiêu phát triển mới. /.