XUNG QUANH PHIÊN TÒA KHỞI, HẢI

An Chiến

Trước khi phiên tòa xét xử 02 bị cáo Ngô Văn Khởi và Nguyễn Văn Khởi với tội danh "Gây rối trật tự công cộng" quy định trong Điều 245 Bộ Luật Hình sự xảy ra đã có không ít những thứ giả định, những đồn đoán khó hiểu, nào là chuyện chính quyền đã cam kết xử nhẹ, xử xong rồi tha ngay tại Tòa, nào là chuyện người nhà 02 bị cáo không nhận được giấy triệu tập từ Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An. Họ còn phân tích về cái gọi là những vấn đề liên quan đến Luật trong vụ việc ông Khởi, ông Hải với những phân tích thể hiện sự non kém về kiến thức pháp lý, kiến thức xã hội và đặc biệt là thái độ hằn học, bất chấp lí lẽ đến khó hiểu của một số cá nhân. Trong cái gọi là việc gia đình 02 bị cáo cho rằng mình chưa nhận được giấy triệu tập từ cơ quan Tòa án. Rõ ràng đây là một câu chuyện rất hi hữu và khó hiểu, được quy định rõ trong Điều 182 Bộ luật Tố tụng Hình sự (BLTTHS), những cơ quan thực hiện tố tụng hình sự như Tòa án nhân dân các cấp mà cụ thể đây là Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An thừa sức để hiểu và thực thi những quy định đó, bởi nếu không thực thi thì bản án mà Tòa tuyên có khả năng không được công nhận và chính họ còn chịu những hình thức xử lý mang tính nghề nghiệp. Điều 182 Bộ luật Tố tụng Hình sự (BLTTHS) quy định: "Quyết định đưa vụ án ra xét xử phải được giao cho bị cáo, người đại diện hợp pháp của họ và người bào chữa, chậm nhất là mười ngày trước khi mở phiên tòa… quyết định đưa vụ án ra xét xử còn phải được niêm yết tại trụ sở chính quyền xã, phường, thị trấn nơi cư trú hoặc nơi làm việc cuối cùng của bị cáo.” Xuất phát từ những tính hệ lụy đặc biệt nếu Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An không thực thi những quy định về việc thông báo cho thân nhân 02 bị cáo biết lịch trình xét xử và đến tham dự biết nên chăng chúng ta có thể suy luận ra một nguyên nhân mang tính hợp lý hơn, đó là: thân nhân 02 bị cáo đang cố tình xuyên tạc việc không thực hiện của Tòa án, đang muốn sử dụng sức mạnh công luận, biến đây trở thành một cái cớ để những đối tượng, thế lực xấu dùng để tấn công, phá hoại phiên tòa. Hoặc cũng có thể là những người nhà ấy họ đang "sợ" một điều gì đó mà không dám nói ra, không muốn tham dự hoặc cũng có thể họ nhận thấy rằng việc đến tham dự phiên tòa không có ý nghĩa nhiều đối với hình phạt của hai ông Khởi, Hải nên họ chọn cách ở nhà nhưng họ cũng không thể để miệng lưỡi thế gian có những sự dèm pha không hay. Đây cũng là lí do chính khiến Anh Ngô Văn Hoài, con trai ông Ngô Văn Khởi đã thông báo, trả lời trên một số phương tiện thông tin đại chúng không chính thống về sự vắng mặt của gia đình mình trước phiên tòa xử người bố của anh: "Ngày mai 23.10.2013, bố tôi và bác Nguyễn Văn Hải sẽ bị xét xử tại tòa án Nhân dân Tỉnh Nghệ An. Đây là nguồn thông tin tôi nhận được từ một người đáng tin cậy. Người này đã tận mắt đọc nội dung của thông báo và có chữ ký [của thẩm phán] từ ông Thư, Phó chủ tịch UBND xã Nghi Phương.”. “Gia đình chưa nhận được thông báo về phiên tòa bố tôi và bác Hải. Nhưng tôi và gia đình sẽ đến phiên tòa vào ngày mai. Nếu nhà cầm quyền ngăn cản không cho gia đình tôi đến tòa án thì chúng tôi sẽ tìm mọi cách để đi đến phiên tòa, cho dù có chuyện gì đi nữa thì chúng tôi chấp nhận hy sinh vì đây là bố tôi. Gia đình tôi luôn tin bố tôi vô tội.”

Chưa hết, người ta còn đưa ra những sai phạm của cơ quan tiến hành tố tụng như việc ít cho Khởi, Hải được thăm gặp người thân, không được mời luật sư bào chữa. Đây vốn là những quy định về trình tự, thủ tục mà bị can được hưởng trong bất cứ phiên tòa nào. Nhưng cũng xin nói với những kẻ cố phao tin đồn này rằng, việc thăm gặp cũng như mời luật sư bào chữa là quyền, lợi ích của chính bị can và thân nhân hai gia đình, ngoài ra không ai có thể quyết định thay. Sau khi bị cơ quan Công an bắt, quá trình điều tra, 02 bị cáo đã khai nhận thành khẩn những hành vi sai phạm của bản thân trong vụ việc vào tối ngày 22/05/2013 tại giáo họ Trại Gáo và mong muốn cơ quan pháp luật xem xét và khoan hồng, bản thân họ không muốn hoặc không đủ điều kiện để thuê luật sư bào chữa nên họ không có yêu cầu này. Chưa dừng lại đó, sau khi phiên tòa kết thúc với những bản án đã dịnh cho Khởi, Hải với những khung tối thiểu, có tình tiết giảm nhẹ hình phạt nhưng chúng lại cho đó là sự phân biệt, đối xử của chính quyền và Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An. Thử hỏi rằng với những hành vi cấu thành nên tội danh "Gây rối trật tự công cộng" được quy định trong Điều 245 - Bộ Luật hình sự: 

"1. Người nào gây rối trật tự công cộng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ một triệu đồng đến mười triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm.

 2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm:

a) Có dùng vũ khí hoặc có hành vi phá phách;

b) Có tổ chức;

c) Gây cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng;

d) Xúi giục người khác gây rối;

đ) Hành hung người can thiệp bảo vệ trật tự công cộng;

e) Tái phạm nguy hiểm.”

.................................................

tội danh của Khởi và Hải được áp dụng Khoản 2 của Điều này với mức hình phạt là 07 tháng Đối với Ngô Văn Khởi) và 06 tháng (Đối với Nguyễn Văn Hải) mà khung hình phạt được luật quy định là "phạt tù từ hai năm đến bảy năm" thì có nặng quá không? Đây được xem là hình phạt nhẹ nhàng cho những hành vi mà hai ông đã thực hiện, chưa kể việc 02 ông phạm tội có sự chuẩn bị từ trước (Cấu thành nên yếu tố phạm tội có tổ chức).

Qua phiên tòa này, thiết nghĩ 02 ông Khởi, Hải nên có cho mình một bài học xương máu, phía giáo hội cũng có được cho mình những bài học về ứng xử sao cho mối thâm tình với chính quyền và giáo hội được duy trì, phát huy. Hãy đừng vì những câu chuyện nhỏ, những sai lầm nhất thời làm nên  những sự rạn nứt không đáng có.....Chuyện ông Khởi, ông Hải nên kết thúc tại đây và bắt đầu những câu chuyện đẹp hơn, nối tiếp những truyền thống tốt đẹp trước đây./.