THÊM CHÍNH ĐẢNG MỚI, HUN SEN ĐANG CHƠI NƯỚC CỜ MẠO HIỂM?

Cũng giống như cái cách mà Đảng Cứu quốc đối lập (CNRP) trở lại chính trường Campuchia. Phong trào Quyền lực Nhân dân Khmer - một tổ chức từng bị Chính phủ nước này liệt vào danh sách các tổ chức khủng khố (như tổ chức Việt Tân tại Việt Nam) của dưới sự lãnh đạo của nhân vật bất đồng chính kiến lưu vong Sourn Serey Ratha đã chính thức có mặt hợp pháp tại Campuchia sau khi có quyết định chính thức từ Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Nội vụ Sar Kheng vào đêm ngày 17/7. 

Ratha - người đứng đầu Đảng Quyền lực Nhân dân Khmer (Nguồn: Internet). 

Trước đó để mở đường cho Phong trào Quyền lực Nhân dân Khmer và cá nhân Ratha có thể trở về nước và có đơn xin thành lập Đảng thì Thủ tướng Hun Sen cũng đã đề nghị Quốc vương Norodom Sihamoni đã ân xá cho Ratha (Nhân vật này từng bị giới chức tại Campuchia kết án vắng mặt 7 năm tù vào tháng 1.2015 vì tội kích động, âm mưu tấn công và phá hoại cuộc bầu cử năm 2013. Động thái này khiến nhiều người nghĩ đến việc Hun Sen từng làm trong quá khứ để Sam Rainsy tiếp tục có mặt trên chính trường Campuchia và gây nên nông nổi như ngày hôm nay. Tuy nhiên, nếu ai hiểu chuyện sẽ thấy rằng, ở đề nghị lần trước đối với Sam Rainsy, Hun Sen chịu một sức ép từ chính Quốc vương Norodom Sihanouk (thời điểm này Quốc vương Quốc vương Norodom Sihamoni chưa lên nắm quyền). Chính quốc vương Norodom Sihanouk đã gợi ý và sau đó yêu cầu Hun Sen hợp lý hoá yêu cầu của chính mình. Và có vẻ như trong lời đề nghị thứ hai có tính tha bổng cho các đối thủ chính trị của mình thì Hun Sen không chịu bất cứ sức ép nào, ông hành động có phần tự nguyện và vì các mục tiêu chính trị của riêng mình chứ không phải vì lòng thương hại bởi chính trường Campuchia vốn đã không có chỗ cho những thứ như thế. 

Rất nhiều người cũng đã dày công đi tìm câu trả lời cho nguyên do ông Hun Sen hành động một cách bất ngờ đến thế bởi việc cho Phong trào Quyền lực nhân dân Khmer quay trở lại và trở thành một chính đảng hợp pháp, có quyền lợi, địa vị pháp lý ngang bằng với Đảng Nhân dân Campuchia (do Hun Sen đứng đầu), CNRP không khác gì chuyện thả hổ về rừng. Đặc biệt với việc bị kết án và bị trừng trị trước đó thì chắc gì Sourn Serey Ratha đã xem đó là một thứ ân huệ để từ bỏ các mưu đồ trước đó. Họ cũng cho Hun Sen đang đi một nước cờ mạo hiểm bởi nếu liên minh được với CNRP thì sức mạnh của Đảng Quyền lực nhân dân Khmer - CNRP có thể tạo ra những điều không tưởng. 

Điều đáng nói ở đây là Thủ tướng Hun Sen vẫn thực thi nước cờ mạo hiểm đó ngay cả khi ông được cảnh báo. Theo phân tích của giới chức tại Campuchia với sự xuất hiện của Đảng Quyền lực Khmer, thủ tướng Hun Sen đang muốn tạo ra một thế cục cạnh tranh giữa Đảng Quyền lực nhân dân Khmer với Đảng Cứu nguy Dân tộc Campuchia (CNRP). Ông này thực hiện và mong muốn điều này xảy ra với lí do với sự tồn tại tương đối lâu dài tại Campuchia, lại đang chiếm đa số tại Quốc hội cho phép đảng Nhân dân Campuchia của ông không cần cạnh tranh với hai chính đảng còn lại về sự ủng hộ của người dân. Cuộc chiến tranh giành ảnh hưởng với bộ phận người dân còn lại vì thế sẽ là cuộc chơi riêng có của Đảng Quyền lực nhân dân Khmer và Đảng Cứu nguy Dân tộc Campuchia (CNRP). Sự phân tán phiếu bầu vì thế sẽ là một lợi thế không thể tốt hơn trong cuộc tổng tuyển cử năm 2018.

Ngoài ra, liên quan đến tổ chức đứng trung gian trong hoạt động tổng tuyển cử là Ủy ban bầu cử Quốc gia (NEC). Trước đó, CNRP đã rất nhiều lần cáo buộc xảy ra gian lận trong quá trình bầu cử và liên tục có các hoạt động gây sức ép vơi Đảng thắng cuộc (Đảng Nhân dân Campuchia - CPP). Sự xuất hiện của Đảng quyền lực nhân dân Khmer vì thế còn có ý nghĩa ngăn chặn các hoạt động tương tự trong lần bầu cử tiếp theo. Vậy nhưng, như đã nói, dù với mục đích hay ý đồ gì trong việc cho phép  Đảng quyền lực nhân dân Khmer của Sourn Serey Ratha quay lại và có quyền tham gia tổng tuyển cử năm 2018 tới thì Thủ tướng Hun Sen vẫn đang chơi một nước cờ rất mạo hiểm. Sự liên minh giữa hai chính đảng này lại càng có cơ sở hơn khi đứng sau CNRP là TQ và họ sẽ thừa sức để hướng lái Đảng quyền lực nhân dân Khmer sẵn sàng chối bỏ các cam kết trước đó với Thủ tướng Hun Sen và CPP nếu có.

Như vậy, thật đáng khen cho Hun Sen khi ông đã suy nghĩ dài hơn cho tương lai của CPP nhưng xem chừng có thêm Đảng quyền lực nhân dân Khmer thì có nghĩa ông sẽ có nhiều hơn một kẻ thù. Và điều gì sẽ xảy ra nếu liên minh đó đủ sức lật đổ chính quyền đang do ông đứng đầu.

An Chiến