TRƯƠNG DUY NHẤT VÀ VĂN HÓA "ĐÉO"

Trương Duy Nhất lại đang cố gắng chứng tỏ mình có "góc nhìn lác" hơn người khác. Một nhận định "lác" của Nhất về người Hà Nội, về văn hóa của Hà Thành. Trong bài viết của mình, Trương Duy Nhất đã "vơ đũa cả nắm", tỏ ra mình là nhà "bình loạn" khi nói về văn hóa của Thủ đô là "văn hóa đéo". Với luận điệu trong bài viết sặc mùi phân biệt vùng miền, Trương Duy Nhất dù đang gắng gượng cố thể hiện bản thân nhưng dường như hiệu quả ngược. 

Nguyên văn bài viết của Trương Duy Nhất như sau:

"Nếu ai hỏi đâu là nét đặc trưng của văn hoá Hà thành giờ, chỉ một chữ thôi? Tôi sẽ không ngại ngần trả lời ngay: Đéo!Văn hoá đéo. Mở mồm là đéo. Đâu cũng đéo, Già trẻ gái trai nam phụ nữ ấu đâu đâu cũng đéo! Ấy là văn hoá Hà thành nay: văn hoá đéo! Nó đã trở nên như thể bản sắc. Như thể hễ giữa đường bỗng nghe ai "đéo" một phát, thì ắt hẳn đó chỉ có thể là người... Hà Nội!".

Về bài viết này của "nhà bình loạn" mang tên Trương Duy Nhất, đáng lẽ ra tôi sẽ không phản biện lại vì vấn đề mà Nhất đưa ra quá phiến diện, "vơ đũa cả nắm" khi lấy một ví dụ rồi tổng quát, vu vạ cho cả một tập thể. Tuy nhiên, để rộng đường dư luận, để độc giả nhìn rõ hơn "góc nhìn lác" của Trương Duy Nhất, tôi xin có mấy lời sau:

Thứ nhất, hiện nay dân số Hà Nội hơn 7 triệu người (Cả nước: hơn 90 triệu người). Theo số liệu thống kê, Hà Nội đứng thứ hai (7,067 triệu người), sau TP.Hồ Chí Minh có dân số đông nhất cả nước (7,955 triệu người) và xếp thứ 3 là Thanh Hóa với hơn 3, 491 triệu người. Tuy dân số xếp thứ hai của cả nước nhưng đa số người dân tại Hà Nội hiện nay là dân nhập cư, người Hà thành gốc hiện nay chỉ chiếm % rất ít so với lượng người nhập cư này.

Chân dung Trương Duy Nhất (Nguồn: Internet)

Hà Nội - thủ đô của nước Việt Nam, không chỉ là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa lớn của cả nước mà còn có những đặc điểm và lợi thế về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội, là đầu mối giao thông quan trọng của cả nước... Bởi lẽ đó, việc dòng người di dân, nhập cư vào Thủ đô cũng là lẽ hiển nhiên xảy ra. Người dân nhập cư vào Thủ Đô rất đa dạng, người ở các vùng ngoại thành, các tỉnh lân cận và kể cả các tỉnh xa khác như ở miền Nam, miền Trung. Người nhập cư ở Hà Thành không chỉ là cán bộ, công nhân, viên chức, tầng lớp trí thức mà còn có cả những người bán hàng rong, buôn bán, thậm chí có cả người ăn xin (thật giả khôn lường)...

Dòng người nhập cư ào ạt mang theo các phong cách, văn hóa các cùng miền cùng với chất lai căng khi du nhập, hòa nhập nếp sống mới. Phần % người Hà Nội gốc hiện nay tại Hà Thành chiếm % không nhiều như trước đây. Người Hà Thành gốc từ xưa, dù sống trong thời đại nào, người Hà Nội vẫn giữ được nét đẹp hào hoa, phong nhã của dân Kẻ Chợ mà ca dao xưa đã bao lần ca ngợi:

"Chẳng thơm cũng thể hoa nhài/ Dẫu chưa thanh lịch cũng người Tràng An/ Nhất cao là núi Ba Vì/ Nhất thanh, nhất lịch kinh kỳ Thăng Long".

Thứ hai, như đã nói ở trên, vì dân số hiện nay tại Hà Thành phần lớn là dân nhập cư từ các vùng miền khác nhau, hội tụ về Thủ đô sinh sống, học tập và làm việc. Vì vậy, luận điệu  của Trương Duy Nhất là "vơ đũa cả nắm", "gắp lửa bỏ tay người". Không thể phủ nhận việc lạm dụng các từ tục tĩu, đặc biệt là từ "đéo" trong ngôn ngữ sinh hoạt đời thường tại Hà Nội là vấn đề đang nhức nhối, khó giải quyết triệt để. Bởi vì, lượng người nhập cư cứ âm ỉ chứ không phải theo đợt hoặc có hạn kỳ nên việc giải quyết dứt điểm vấn đề này không thể theo hướng ngày một, ngày hai, nhanh gọn được mà phải theo hướng dài lâu.

Số người sử dụng từ "đéo" này không phải phổ biến trên toàn Thủ Đô mà chỉ có thể là những "con sâu làm rầu nồi canh" mà thôi. 

Cuối cùng, được biết, Trương Duy Nhất (SN 1964), quê quán ở Quảng Nam và hiện thường trú và sinh sống tại số nhà 25, đường Tống Phước Phổ, phường Hòa Cường Bắc, quận Hải Châu, TP Đà Nẵng. Thời gian sinh sống của y hầu như chỉ quanh quẩn tại quê nhà và TP Đà Nẵng. Thời gian ở Hà Nội thì có lẽ cũng chỉ là nhoáng qua vài ngày hoặc lâu hơn là tính theo tuần sau các chuyến công tác hay tụ tập bè lũ để rượu chè, đàn đúm. 

Vậy, với tư cách gì mà Trương Duy Nhất có thể đưa ra nhận định, chốt hạ rằng, khi nhắc đến văn hóa người dân Hà Nội là nhắc đến "văn hóa đéo"? Trương Duy Nhất đến Thủ Đô và gặp vài ba anh đầu đường xó chợ, là dân buôn bán ở các tỉnh thành khác đang nhập sỉ, bán lẻ...trong lúc mồ hôi nhễ nhại với việc bốc vác, tính toán tiền vốn, tiền lời...thì Nhất ghé miệng hỏi người ta và đáp lại là "đéo". Và thế là Trương Duy Nhất cứ ngỡ mình đã đi được khắp thiên hạ và trở về nhà trở thành nhà "bình loạn"?

Nào ngờ đâu, tầm nhìn, tiếp xúc, am hiểu của họ Trương cũng chỉ là "ếch ngồi đáy giếng", một kiểu nhận định phiến diện, "vơ đũa cả nắm". Phải chăng, nhắc đến "góc nhìn lác" Trương Duy Nhất thì nên chỉ gợi nhớ đến văn hóa "đéo" mà thôi!

An Chiến