BÁO TUỔI TRẺ VÀ WILL NGUYEN

Nguyen William Anh (hay còn gọi là Will Nguyễn), một người Mỹ gốc Việt bị khởi tố và sau đó hầu toà với tội danh “Gây rối trật tự công công” như thế nào chắc không còn gì đó là điều bí ẩn hay khó hiểu. Và bởi cái sức nóng của sự kiện Bình Thuận mới đây nên khá nhiều báo theo dõi và đưa tin về sự kiện này. 

Cứ tưởng bất cứ tờ báo nào cũng dành cho Will Nguyễn sự lên án, đả kích và nhận ra ở gã tính chất lợi dụng lòng yêu nước để kích động chống đối, gây bất ổn xã hội. Nào ngờ, với cái bề dày dấn thân vào những sự kiện nhạy cảm để cổ vũ hơn là để phản ánh khách quan, trước khi bị đình bản 3 tháng và bị phạt lên tới 220 triệu, báo điện tử Tuổi trẻ đã cho thấy một trong những cái sai có hệ thống đã được blog Mõ Làng chỉ ra gần đây: "Tuổi trẻ đã buông lỏng quản lý, dung dưỡng cho trang Fanpage của mình đăng rất nhiều bình luận trực tiếp đả phá Đảng và Nhà nước ta một cách công khai, chỉ trích nặng nề, bôi nhọ lãnh đạo của Đảng và TP. HCM, đăng tải hình ảnh “cờ vàng ba sọc” trên fanpage, dẫn dắt dư luận theo hướng tiêu cực kích động hận thù, chia rẽ tinh thần dân tộc. Đặc biệt, các biên tập viên của trang Fanpage đã chủ động hướng lái dư luận xấu bằng cách cho đăng các bình luận tiêu cực, xóa bỏ các bình luận có xu hướng tích cực trên rất nhiều bài viết đăng trên Fanpage của mình". 

Hãy nghe báo Tuổi trẻ viết về Will Nguyễn để thấy rõ hơn điều vừa được nói ra. 

Đầu tiên phải kể đến việc báo này thuật lại hành trình có Will Nguyễn trước khi về Việt Nam kích động và tổ chức biểu tình: “Từ Sinhgapo, ông Nguyễn William Anh thường xuyên theo dõi tin tức đăng tải trên mạng xã hội liên quan đến Việt Nam nên biết thông tin có kêu gọi biểu tình phản đối dự luật đặc khu và luật An ninh mạng của Việt Nam vào ngày 10/6/2018 tại công viên Hoàng Văn Thụ quận Tân Bình nên quyết định về Việt Nam để tham gia biểu tình phản đối”.

Kỳ thực khi đọc những dòng này thì Will Nguyễn chẳng qua cũng chỉ là một kẻ hiếu kỳ, tham gia biểu tình vì thấy có lời kêu gọi biểu tình được phát đi trên mạng mà thôi. Trong khi đó, trong cáo trạng được viện kiểm sát nhân dân TP Hồ Chí Minh nêu ra thì hoàn toàn không phải như thế. Bởi nếu có chỉ mối quan hệ nhất thời và không có mối quan hệ từ trước thì Will Nguyễn khó mà làm được những điều như đã diễn ra. 

Đó là chưa nói, theo thông tin của nhiều báo thì "trước đó, tại cơ quan điều tra, Nguyen William Anh khai biết rõ việc tham gia biểu tình ở Việt Nam là trái phép và cũng chưa nghiên cứu về Luật Đặc khu hay Luật An ninh mạng nhưng vẫn về Việt Nam để tham gia biểu tình phản đối. Khi tham gia biểu tình phản đối, Nguyen William Anh cũng biết rõ hành vi bạo động là vi phạm pháp luật nhưng vẫn dẫn đầu, kêu gọi mọi người có hành vi bạo động chống lại lực lượng điều hành giao thông và giữ gìn trật tự" (Theo http://plo.vn/phap-luat/viet-kieu-will-nguyen-doi-dien-muc-phat-den-7-nam-tu-783158.html). Và chỉ riêng điều này thôi thì nó đã đối lập gần như hoàn toàn thông tin được Tuổi trẻ đưa ra. 

Cũng nói luôn, sở dĩ đưa tin như thế này mà bài viết đang được đề cập đến của tuổi trẻ không nằm trong hành vi bị xử lý, bởi nó ít nhiều phản ánh lời khai nhận của Will Nguyễn trước cơ quan thực thi luật pháp. 

Với đoạn tin ban đầu này, như đã nói vô tình báo Tuổi trẻ đã biến Will Nguyễn trở thành một kẻ có rất ít mối quan hệ trước khi có mặt tại Việt Nam. Và anh ta cũng được nhìn nhận là một kẻ vô tình có mặt và không may bị bắt và xử lý bởi giới thực thi pháp luật của VN. Và với điều này, Báo Tuổi trẻ đã xác lập được cái lòng yêu nước của Will Nguyễn và từ đó tạo ra một sự đánh đồng giữa lòng yêu nước không vụ lợi và việc lợi dụng lòng yêu nước để thực hiện hành vi chống đối. 

Willam Nguyễn tham gia biểu tình, gây rối (Nguồn: FB. 

Tiếp đó, cũng với việc hướng lái, tỏ ra quan điểm bảo vệ đối với Will Nguyễn, báo này tiếp tục dẫn dắt câu chuyện theo hướng đã được xác lập mà cố tình bỏ qua những chi tiết và cả những thông tin đã được công bố trước đó, kiểu như Will Nguyễn là thành viên của một tổ chức phản động, sau khi nhận lệnh của tổ chức và xét thấy điều kiện thuận lợi nên gã đã nhập cảnh vào nước, móc nối và tham gia các hoạt động biểu tình, bạo động vừa qua. 

Báo tuổi trẻ bảo vệ Will Nguyễn gần như bất chấp mọi thứ. Đó là điều chúng ta rất dễ nhận ra thông qua chi tiết: “Trên đường đi, bị lực lượng công vụ chặn lại, ông Nguyen William tiến lên đầu yêu cầu lực lượng công vụ tránh đường cho đoàn biểu tình nhưng không được chấp nhận. Ông Nguyen William liền kêu gọi mọi người xô đẩy và phá hàng rào cảnh sát trên đường Nguyễn Văn Trỗi để tiếp tục tiến về đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa. Đến 13 giờ cùng ngày, khi đoàn biểu tình đến ngã tư Nam Kỳ Khởi Nghĩa và Lý Chính Thắng thì có 4 xe ô tô của cảnh sát chặn ngang đường. Ông Nguyen William tiếp tục yêu cầu cảnh sát dời xe cho đoàn biểu tình đi qua nhưng không được chấp thuận. Ông này liền trèo lên xe bán tải kêu gọi mọi người trèo qua các xe để đi lên tiếp tục tiến về trung tâm thành phố. Lúc này trong đoàn người biểu tình đang có người dùng tay rung lắc để lật đổ xe bán tải của cảnh sát, ông Nguyen William cũng tham gia nhưng không được. Sau đó, ông Nguyen William tiếp tục dời các xe gắn máy dựng chắn trên lề đường để lấy đường cho người biểu tình đi qua và kêu gọi mọi người cùng làm với mình và đoàn người tiếp tục kéo về thành phố. Sau đó, ông Nguyen William bị cơ quan chức năng đưa về trụ sở làm việc.”

Câu chuyện sẽ không có gì đáng nói nếu không gian, thời gian cuộc biểu tình mà Will Nguyễn tham gia nói trên là Anh, Singapo hay Mỹ nơi gã là một công dân. Những nơi đó, luật biểu tình đã được xác lập và trước khi thực hiện nó, các cá nhân, tổ chức liên quan đã đăng ký với giới chức địa phương. Nhưng đằng này đây là Việt Nam, nơi Luật biểu tình chưa được soạn thảo và thông qua - nghĩa là nhà nước chưa cho phép tiến hành các hoạt động biểu tình. Hoạt động này cũng được gọi dưới một thuật ngữ có phần dân dã, ít văn phong hành chính hơn là "tụ tập đông người" và kèm theo sự điều chỉnh bởi một Nghị định (Nghị định 38/2005) của Chính phủ thay vì một đạo luật. 

Và mấu chốt vấn đề là Will Nguyễn biết rõ việc tham gia biểu tình ở Việt Nam là trái phép và cũng chưa nghiên cứu về Luật Đặc khu hay Luật An ninh mạng nhưng vẫn về Việt Nam để tham gia biểu tình phản đối. 

Thực tế thì sẽ không ai có thể nhận diện hoặc lên án báo Tuổi trẻ nếu không có chi tiết này. 

Và nếu ai đó đọc kỹ đoạn tường thuật lại hành vi của Will Nguyễn thì dường như mọi thứ diễn ra hết sức ôn hoà. Song, ôn hoà làm sao được khi sau đó, nơi mà những kẻ như Will Nguyễn đi qua thì nơi đó tan hoang, nhiều tài sản bị đập phá, làm hư hỏng; nhiều người thi hành công vụ bị tấn công không thương tiếc???? 

Đó là những câu hỏi dành cho báo Tuổi trẻ. 

Đành rằng, đối với bất cứ sự việc, câu chuyện nào thì sự khách quan là hết sức cần thiết, cần đặt lên hàng đầu. Lời nói, sự lên tiếng của khách thể được phản ánh (trường hợp Will Nguyễn) cũng cần được tôn trọng và phản ánh vào. Nhưng đừng vì thế hoặc nhân danh điều đó mà người làm báo rơi vào trạng thái quá đà, làm sai lệch bản chất câu chuyện... 

Xung quanh các sai phạm gần đây của Tuổi trẻ, dưới góc độ  quản lý nhà nước, cơ quan chức năng chỉ mới nhận diện và xử lý đơn thuần hành vi của báo này; chưa ai hoặc chưa đến lúc các nhà chuyên môn, hoặc cơ quan Công an có sự giải mã động cơ thực sự, đằng sau những tin bài kiểu này là gì? Tìm ra những điều thâm cung bí sử đằng sau đó trong trường hợp này là hết sức cần thiết để đưa cơ quan báo chí này không bị lệch hướng, tiếp tay cho những điều phản tiến bộ xã hội. 

An Chiến