VỀ "GIẢI THƯỞNG TINH THẦN TRẦN VĂN BÁ"

Viết trên Fb cá nhân, chị Nguyễn Thị Tình (FB Tinh Nguyen, vợ Nguyễn Năng Tĩnh - sinh năm 1976, Nghệ An; người cách đây không lâu bị tuyên án 11 năm tù giam và phạt quản chế 5 năm về tội danh "Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam") cho hay: "TRÂN TRỌNG CẢM ƠN RẤT NHIỀU!

Thay mặt thầy giáo Nguyễn Năng Tĩnh và gia đình, tôi xin trân trọng cảm ơn Ban tổ chức giải thưởng Tinh thần Trần Văn Bá, cảm ơn những tấm lòng vàng đã đóng góp cho giải thưởng, cảm ơn tất cả mọi người đã yêu thương, quan tâm đến thầy giáo và giải thưởng rất nhiều!

Giải thưởng là món quà vô giá của tất cả mọi người dành tặng thầy giáo Nguyễn Năng Tĩnh và cũng ủi an, khích lệ, động viên gia đình cũng như tất cả những ai đang đấu tranh vì tự do dân chủ, nhân quyền, công lý và sự thật!

Xin chân thành cảm ơn và kính chúc tất cả mọi người luôn mạnh khỏe, hạnh phúc và Bình an trong Chúa! 

Vợ thầy Tĩnh,

Maria Nguyễn Thị Tình". 

Nội dung bài viết đã được chia sẻ khá nhiều. Nhiều người cũng dành lời chúc mừng tới chị Tĩnh và cá nhân tù nhân Nguyễn Năng Tĩnh. 

Vậy nhưng cái sự hài hước đến khó diễn tả ở đây là không nhiều người hiểu hoặc biết về giải thưởng này cũng như cá nhân được lấy tên cho giải thưởng này (Trần Văn Bá). Họ chúc mừng vì đơn giản nó gắn với từ giải thưởng. Song chính điều đó đã phát lộ và giúp cho cộng đồng mạng hiểu rằng, đó chẳng qua chỉ là trò hề, một cách vinh danh bất chấp của một giải thưởng vô thừa nhận, thậm chí bị ngăn cản bởi những chế tài pháp luật thực sự. 

Về giải thưởng "Tinh thần Trần Văn Bá" được nói đến, thực sự mà nói thì đây là một giải thưởng hết sức lạ lẫm từ cái tên cho đến quá khứ tổ chức của nó. Cá nhân người viết cũng lần đầu tiên nghe nói đến và chỉ thực sự quan tâm sau stt của chị Nguyễn Thị Tình, vợ tù nhân Nguyễn Năng Tĩnh. Và thực sự dù đã cố công tìm kiếm song đến nay vẫn chưa có những tài liệu chính thức, công khai về một giải thưởng lấy tên một cá nhân Việt Nam này!

Tuy vậy, từ một số thông tin có tính gợi mở từ chính stt của Nguyễn Thị Tình, đặc biệt là nội dung cho biết: "Giải thưởng là món quà vô giá của tất cả mọi người dành tặng thầy giáo Nguyễn Năng Tĩnh và cũng ủi an, khích lệ, động viên gia đình cũng như tất cả những ai đang đấu tranh vì tự do dân chủ, nhân quyền, công lý và sự thật!" có thể thấy: Giải thưởng này không có nhiều sự khác biệt về mặt bản chất cho đến hình thức hoạt động với nhiều giải thưởng nhân quyền như Giải thưởng nhân quyền Việt Nam thường niên hay các giải thưởng của HRW, AI.... Nghĩa là dù nó được bọc dưới những mục tiêu có tính toàn cầu như "vinh danh/động viên các nhà hoạt động vì tự do dân chủ, nhân quyền, công lý và sự thật!" song đằng sau đó là bảo trợ, cổ vũ, thậm chí can thiệp cho các đối tượng chống lại nhà nước. 

Đó chẳng qua là cánh tay nối dài, hòng thực thi những toan tính của những "ông chủ" đứng đằng sau, tài trợ cũng như chi phối của những hoạt động kiểu này. 

Và như đã nói ở trên, sự khác biệt có lẽ đến từ việc "giải thưởng" đã được Việt hoá bằng một cái tên thuần Việt. Tính nội địa hoá của giải thưởng cũng đồng nghĩa đối tượng hướng đến được trao giải cũng hạn hẹp, mặc định người Việt Nam. 

Ngoài ra, một điều dễ nhận diện khác đó là, chủ thể chính được vinh danh của "giải thưởng" này chủ yếu là những kẻ vi phạm pháp luật, chống đối nhà nước. Nguyễn Năng Tĩnh là ví dụ! 

Và chỉ cần từng đó dữ liệu thôi cũng đủ hiểu, "giải thưởng Tinh thần Trần Văn Bá" thực chất là một hình thức mà đám đồng đảng cùng "quan thầy" của những cá nhân được "vinh danh" vẽ vời ra để động viên; đồng thời, thông qua đó, mục đích nữa là khích lệ những cá nhân khác dấn thân. Điều chưa thể làm rõ có lẽ là việc tổ chức nào đứng đằng sau giải thưởng này mà thôi! 

An Chiến